Bacakta Morlukların Yaygın Nedenleri
Bacaklarda morluklar (ekimoz olarak da bilinir) genellikle deri altındaki küçük kan damarlarının (kılcal damarlar) hasar görmesi ve kanın deri altına sızması sonucu oluşur. İşte en sık karşılaşılan nedenler:
- Küçük Travmalar: Bacaklar günlük aktivitelerde en çok çarpılan bölgelerdendir. Masaya, sandalyeye vurma, düşme gibi hafif çarpmalar bile fark edilmeden morluklara yol açabilir. Bazen bu küçük travmalar hatırlanmayabilir.
- Yoğun Egzersiz: Özellikle yeni başlanan veya çok yoğun yapılan egzersizler (koşu, ağırlık kaldırma) kas liflerinde ve çevresindeki damarlarda mikroskobik yırtılmalara neden olarak morluk oluşturabilir.
- Yaşlanma: Yaşlandıkça cilt incelir ve yağ tabakası azalır. Bu, damarları daha korunmasız hale getirir ve daha hafif çarpmalarla bile morluk oluşmasına neden olur.
- Güneş Hasarı: Uzun süre güneşe maruz kalmak cildi inceltip zayıflatabilir, bu da morarmayı kolaylaştırır.
- Genetik Yatkınlık: Bazı insanların cilt yapısı ve damar duvarları doğuştan daha hassastır, bu nedenle daha kolay morarırlar.
Altta Yatabilecek Tıbbi Durumlar
Bazen morluklar, altta yatan bir sağlık sorununun işareti olabilir. Bu durumlarda morluklar genellikle sık, nedensiz veya aşırı büyük olur.
- Kanama/Pıhtılaşma Bozuklukları: Hemofili, von Willebrand hastalığı gibi kanın pıhtılaşmasını engelleyen durumlar.
- Düşük Trombosit Sayısı (Trombositopeni): Trombositler kan pıhtılaşmasında kritik öneme sahiptir. Sayıları düştüğünde küçük damar çatlamaları kolayca onarılamaz ve morluklar oluşur.
- Vitamin Eksiklikleri: Özellikle C vitamini (kollajen üretimi için gerekli) ve K vitamini (pıhtılaşma faktörleri için gerekli) eksiklikleri morarmaya eğilimi artırır.
- Karaciğer Hastalıkları: Karaciğer, pıhtılaşma proteinlerinin üretim merkezidir. Karaciğer fonksiyonları bozulduğunda (siroz gibi) morarmalar sıklaşabilir.
- Kan Kanseri (Lösemi) gibi Bazı Kanserler: Bu hastalıklar kemik iliğini etkileyerek sağlıklı kan hücresi üretimini bozabilir ve morluklara neden olabilir.
- İlaçların Yan Etkileri: Kan sulandırıcılar (aspirin, warfarin, clopidogrel), bazı antidepresanlar, steroidler ve hatta uzun süreli kullanılan bazı ağrı kesiciler morarmayı kolaylaştırabilir.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Aşağıdaki durumlardan herhangi biri varsa, altta yatan bir sorun olup olmadığını öğrenmek için bir doktora danışmak önemlidir:
- Belirgin bir neden olmadan (çarpma, düşme olmadan) sık sık veya büyük morluklar oluşuyorsa.
- Morluklarla birlikte anormal kanamalar (burun kanaması, diş eti kanaması) varsa.
- Morluklar ağrılı, şiş ve hassassa veya iyileşmesi uzun sürüyorsa.
- Vücudun diğer bölgelerinde de açıklanamayan morluklar varsa.
- Morluklara ek olarak halsizlik, kilo kaybı, ateş gibi başka genel şikayetler de mevcutsa.
Özet
Bacaklardaki morlukların büyük çoğunluğu zararsızdır ve birkaç hafta içinde kendiliğinden geçer. Ancak sık, şiddetli veya nedensiz morarmalar, daha ciddi bir sağlık sorununun habercisi olabileceğinden, bu durumlarda tıbbi değerlendirme şarttır.
|