Morarma (Ekimoz) Nedir?
Morarma, cilt altındaki küçük kan damarlarının (kılcal damarlar) çatlaması veya yırtılması sonucu kanın deri altına sızmasıyla oluşan, genellikle mavi, mor veya siyah renkte görünen bir cilt lekesidir. Tıbbi adı "ekimoz"dur. Zamanla bu kan vücut tarafından parçalanıp emildikçe, morluk yeşilimsi veya sarımsı bir renge dönüşerek kaybolur.
Morarmanın Yaygın Nedenleri
Morarmaların birçoğu zararsızdır ve kendiliğinden geçer. İşte en sık karşılaşılan nedenler: - Darbe veya Travma: En yaygın nedendir. Bir yere çarpma, düşme veya vurulma gibi durumlarda damarlar hasar görür ve morarma oluşur.
- Yaşlanma: Yaşlandıkça cilt incelir ve yağ tabakası azalır. Bu, damarları darbelere karşı daha korunmasız hale getirir. Ayrıca damar duvarları da zayıflayabilir.
- Güneş Hasarı: Uzun süre güneşe maruz kalmak cildi inceltir ve morarmayı kolaylaştırır.
- Genetik Yatkınlık: Bazı insanlar doğuştan daha hassas damarlara veya daha ince bir cilde sahiptir, bu da onları morarmaya daha yatkın kılar.
- Vitamin Eksiklikleri: Özellikle C vitamini (kollajen üretimi için gerekli) ve K vitamini (kan pıhtılaşmasında rol oynar) eksiklikleri morarmayı kolaylaştırabilir.
- Bazı İlaçlar: Kan sulandırıcılar (aspirin, warfarin gibi), steroidler ve bazı antidepresanlar gibi ilaçlar kanın pıhtılaşmasını yavaşlatarak veya cildi incelterek morarma eğilimini artırabilir.
Daha Ciddi Olabilecek Tıbbi Nedenler
Nadiren de olsa, kolay morarma altta yatan ciddi bir sağlık sorununun işareti olabilir: - Kanama Bozuklukları: Hemofili veya von Willebrand hastalığı gibi kanın pıhtılaşmasını engelleyen kalıtsal hastalıklar.
- Düşük Trombosit Sayısı (Trombositopeni): Trombositler kan pıhtılaşmasında kritik öneme sahiptir. Sayılarının düşük olması ciddi morarma ve kanamalara neden olabilir.
- Karaciğer Hastalıkları: Siroz gibi karaciğer hastalıkları, pıhtılaşma faktörlerinin üretimini bozabilir.
- Lösemi ve Diğer Kanserler: Bazı kan kanserleri kemik iliğini etkileyerek trombosit üretimini azaltabilir.
- Otoimmün Hastalıklar: Vaskülit (damar iltihabı) gibi hastalıklar damar duvarlarına zarar verebilir.
Ne Zaman Doktora Gitmelisiniz?
Aşağıdaki durumlardan herhangi biri söz konusuysa, vakit kaybetmeden bir doktora başvurmanız önemle tavsiye edilir: - Belirgin bir neden olmadan (herhangi bir darbe olmadan) sık sık veya büyük morarmalar oluşuyorsa.
- Morarmalar çok ağrılıysa ve şişlik eşlik ediyorsa.
- Morarma ile birlikte anormal kanamalar (burun kanaması, diş eti kanaması, idrarda veya dışkıda kan) varsa.
- Morarma, bir darbe sonrası iki hafta içinde iyileşmeye başlamadıysa veya tamamen geçmediyse.
- Morarmanın yanı sıra açıklanamayan ateş, gece terlemesi, halsizlik veya istemsiz kilo kaybı gibi başka semptomlar da varsa.
- Morarma göz çevresinde veya kafa travması sonrası oluştuysa.
- Eklem içinde kanama olduğunu düşündüren şişlik ve ağrı varsa.
- Kan sulandırıcı ilaç kullanıyorsanız ve beklenmedik şekilde morarıyorsanız.
Unutmayın, bu bilgiler genel bir rehber niteliğindedir ve en doğru teşhis için mutlaka bir sağlık uzmanına danışmalısınız. Doktorunuz, gerekli gördüğü takdirde kan testleri (kan sayımı, pıhtılaşma testleri gibi) yaparak morarmanın altında yatan nedeni belirleyebilir. |